Doc. Dr inż. Dyrektor Generalny Górnictwa Zdzisław Polak pozostawił po sobie dziedzictwo i trwałe ślady w naszej pamięci, ale także w naszym mieście. Urodził się we wsi Sadkowa 20 listopada 1938 r. w pobliżu Jasła. To trudne powojenne realia jasielskiej, podkarpackiej ziemi ukształtowały Jego charakter, dając mu rzetelne podstawy dalszej życiowej drogi. Jego liczne dokonania potwierdzają, że był człowiekiem zorganizowanym, ambitnym, pracowitym, pełnym pasji i energii do działania. Tam też, w miejscowości Tarnowiec koło Jasła zostanie pochowany w sobotę 15.02.2025.

Zdzisław Polak po ukończeniu szkoły podstawowej w Tarnowcu, a później Technikum Przemysłu Naftowego w Krośnie dostał skierowanie do Krakowa na Wydział Górniczy Akademii Górniczo-Hutniczej. Podczas studiów po raz pierwszy zetknął się z Wałbrzychem, bo praktykę studencką odbywał na kopalni "Mieszko". Nie przypuszczał wtedy, że w przyszłości dalsza kariera górnicza zwiąże go z tym miastem na dobre. Po ukończeniu studiów w 1961 roku rozpoczął pracę na Kopalni "Rozbark" w Bytomiu, dochodząc do stanowiska Naczelnego Inżyniera.
W dniu 9.04.1976 r. został powołany na stanowisko dyrektora KWK „Wałbrzych" (był wtedy 37-letnim, najmłodszym dyrektorem w resorcie węglowym), a już w listopadzie tego roku objął stanowisko dyrektora technicznego DśZPW zastępując na tym miejscu dyrektora Jerzego Noskowskiego. Z dniem 1 stycznia 1982 r. został mianowany Naczelnym Dyrektorem Dolnośląskiego Przedsiębiorstwa Przemysłu Węglowego i w różnych formach tego przedsiębiorstwa kierował nim aż do emerytury, na którą przeszedł w lipcu 1990 roku.

Przez cały okres pracy zawodowej pozostawał czynnym ratownikiem. Jako naczelny dyrektor DśZPW:
- Dbał o potrzeby socjalne załóg górniczych, organizując w ramach Zjednoczenia przedsiębiorstwo budowlane, które wybudowało blisko 5 000 mieszkań.
- uznając, że dolnośląskie górnictwo stosuje mało wydajne i nienowoczesne techniki wybierania złóż węgla, usilnie starał się je modernizować poprzez wprowadzanie maszyn urabiających obudów zmechanizowanych. Niestety usiłowania te niweczyła zmienność złoża i warunki zalegania pokładów węgla, a w szczególności najpoważniejsze zagrożenie występujące w naszym dolnośląskim złożu, to jest wyrzuty gazów i skał.
- Dla lepszego zrozumienia i poznania tego zagrożenia powołał w Wałbrzychu jednostkę naukowo-badawczą, a mianowicie Laboratorium Analityczno-Badawcze ds. Wyrzutów. Sam też w tej dziedzinie podnosił swoją wiedzę, uzyskując tytuł doktora nauk technicznych na Wydziale Górniczym AGH w Krakowie, po obronie pracy pt. Wpływ warunków górniczo technicznych na wydatek CO2 z otworów drenażowych w warunkach dolnośląskiego zagłębia".
- Między innymi jego staraniem otwarto też w Wałbrzychu filię Politechniki Wrocławskiej z wydziałem górniczym w systemie zaocznym dla potrzeb górnictwa węglowego i miedziowego.
- Dążył do głębokiego przeobrażenia i modernizacji wałbrzyskiego górnictwa poprzez budowę nowego, nowoczesnego kompleksu wydobywczo-przeróbczego "Kopernik". Przemiany polityczne gospodarcze w naszym kraju zniweczyły te Jego starania, co do końca tkwiło cierniem w jego sercu.
- Prowadził również szeroką działalność publicystyczną, był autorem 25 artykułów i referatów opublikowanych w prasie fachowej.
- Zorganizował kilka konferencji naukowo-technicznych.
- Był również autorem 4 patentów i otrzymał 3 nagrody Ministra Górnictwa i Energetyki.
- Był członkiem Rady Naukowej Instytutu Mechaniki Górotworu Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, oraz Komisji Nauk Górniczych PAN - Oddział we Wrocławiu.

Dr. Inż. Zdzisław Polak był również bardzo aktywny na niwie społecznej. Od 1958 r. przynależał do SiTG będąc przewodniczącym Koła zakładowego przy KWK "Rozbark", przewodniczącym Zarządu Oddziału SiTG w Wałbrzychu i członkiem Zarządu Głównego SiTG w Katowicach w latach 1978-90. W latach 1980-90 był wiceprezesem Wałbrzyskiej Rady Naczelnej Organizacji Technicznej. Za tą działalność otrzymał odznaczenie Zasłużony Działacz SiTG i Złotą Odznakę NOT. Otrzymał również wiele odznaczeń państwowych i resortowych, m. in: Brązowy, Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi, Sztandar Pracy II i I Klasy, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Zasłużony dla Ratownictwa Górniczego.

Za działalność, zaangażowanie i pracę na wielu obszarach zapisał się twórczo w dziejach ziemi wałbrzyskiej, i za to otrzymał zaszczytne odznaczenie Zasłużony dla Miasta Wałbrzycha. Mówi się, że nie ma ludzi niezastąpionych, ale są postaci, po których odejściu pozostaje niezabliźniona wyrwa. Do nich z pewnością należy Zdzisław Polak. A efekty jego działalności na naszej dolnośląskiej ziemi pozostaną na zawsze. Pielęgnujmy więc pamięć o naszym przełożonym, szefie i koledze. Niech odpoczywa w pokoju!

Autor: Kazimierz Kmak, Wałbrzych, 10.02.2025