Biały marsz dla dziewczyn z Gross-Rosen

W sercu Rogoźnicy, gdzie brukowane alejki prowadzą pod znaną z trudnej historii bramę Muzeum Gross-Rosen, 5 czerwca rozegra się wyjątkowy spektakl pamięci i solidarności. Biały Marsz „Kobiety dla kobiet przeciw wojnie” – bo taki niesie ze sobą tytuł – jest gestem hołdu oddanego dziewczętom i kobietom więzionym w nazistowskim obozie. To nie tylko marsz po dawnych torach zagłady, ale przede wszystkim manifestacja, że pamięć o ofiarach wojen i konfliktów nie zgubi się w hałasie współczesnego świata.

Pomysłodawczynią wydarzenia jest dziennikarka "Gazety Wyborczej", autorka książki „Dziewczyny z Gross-Rosen” Agnieszka Dobkiewicz. Do współpracy zaprosiła gminę Strzegom, w granicach której mieści się dawne więzienie. Jak podkreśla burmistrz Krzysztof Kalinowski:

- To dla mnie bardzo ważne, że powstał pomysł, żeby takie wydarzenie zorganizować właśnie w gminie Strzegom. Rogoźnica jest bardzo szczególnym miejscem z uwagi na swoją trudną i bardzo dramatyczną historię, o czym nieustannie przypomina Muzeum Gross-Rosen. Jest również przestrogą oraz jednocześnie zobowiązaniem do tego, aby stale utrwalać pamięć o ludziach, którzy przez ten obóz przeszli. W marszu pójdziemy tą samą trasą, którą więźniowie trafiali do obozu. To bardzo wymowne, ale pokazuje też, jak duża w nas jest potrzeba mówienia o okrucieństwie wojny i konsekwencjach, jakie ona z sobą niesie.

Organizacyjnie projekt wsparła Rada Kobiet Powiatu Świdnickiego. Jej przewodnicząca, Justyna Gąsior, podkreśla wartość przypominania losów ofiar:

- Przypominając losy pojedynczych kobiet, tak mocno związanych z historią Dolnego Śląska, uczymy się o mechanizmach przemocy i dehumanizacji, co powinno nam nieustannie dźwięczeć w uszach, gdy ktoś dzisiaj znowu nawołuje do nienawiści i wykluczenia mniejszości. Historia każdej z tych dziewczyn przypomina nam o sile przetrwania i odwadze w najtrudniejszych chwilach, a mnie osobiście – inspiruje do walki o prawa człowieka, przyzwoitość i sprawiedliwość.

Start 5 czerwca o godz.14:00 przy remizie Ochotniczej Straży Pożarnej w Rogoźnicy; stamtąd biały korowód ruszy wzdłuż oryginalnej trasy do muzealnej bramy, niosąc białe kwiaty i transparenty z wizerunkami kobiet-więźniarek. Małgorzata Kus, wiceprzewodnicząca Rady Kobiet i szefowa promocji w Strzegomiu, przypomina szczegóły:

- Marsz rozpoczniemy o godz. 14.00 przy remizie Ochotniczej Straży Pożarnej w Rogoźnicy. Skąd wyruszymy pod bramę Muzeum Gross-Rosen. Zachęcamy do tego, aby ubrać się na biało oraz zabrać z sobą białe, choć niekoniecznie, kwiaty. Do pokonania będziemy mieć trasę ok. 2,5 km.

Honorowy patronat wydarzenia objęła dolnośląska wojewoda Anna Żabska, która zauważa:

- Wojna, nienawiść i pogarda dla drugiego człowieka zawsze prowadzą do tragedii – dlatego musimy o nich pamiętać, by nigdy się nie powtórzyły. (…) Zapraszam do udziału w tym symbolicznym geście pamięci i sprzeciwu wobec przemocy. Niech obecność każdego z nas będzie wyrazem szacunku dla ofiar i wspólnym głosem w obronie pokoju.

Ze strony inicjatorki, Agnieszki Dobkiewicz, usłyszeliśmy słowa pełne osobistego zaangażowania:

- Gdy pisałam "Dziewczyny z Gross-Rosen", nawet nie przypuszczałam, jak bardzo ta książka zmieni moje patrzenie na świat i ile wspaniałych kobiet dzięki niej będę mogła przypomnieć. Dlatego pójdziemy właśnie pod patronatem tych kobiet, więźniarek, które opisałam w książce.

W marszu wezmą udział kobiety i dziewczęta niosące banery z wizerunkami m.in. Feli Szeps, Halinki Elczewskiej, Gerdy Klein, Ruth Eldar czy Felice Schragenheim – a także jeden pusty, symbolizujący brakujące zdjęcie Alize Besser. Przez tę symbolikę wydarzenie łączy pamięć o konkretnych losach z uniwersalnym protestem przeciw przemocy i wojnom na całym świecie.

5 czerwca na drodze upamiętnionej krwią tysięcy ofiar usłyszeć będzie można kroki poddane rytmowi milczenia i wspólnej modlitwy za pokój, budujące jedność nadziei, że człowieczeństwo zawsze zwycięży. Ta czerwcowa sobota w Rogoźnicy to więcej niż marsz – to przymierze z pamięcią, przestroga dla przyszłych pokoleń i głos kobiet, które mimo tragedii nadal mówią: nigdy więcej wojny.